تست کابل با ولتاژ تعیین شده توسط سازنده یا استاندارد های معتبر بین المللی انجام میشود.سالیان طولانی است که نوع جریان لازم برای تست به علت حجم و وزن دستگاه تست، ولتاژ مستقیم میباشد خصوصا در سطوح ولتاژ بالاتر این وزن و حجم غیر قابل حمل و نقل میگردد.(تست ولتاژ متناوب به جهت مشابهت با ولتاژ شبکه مورد استفاده از نظر فرکانس کار ،مناسبتر است )در سالیان اخیر با گسترش تولید و استفاده از کابلهای با عایق پلی اتیلن کراسلینک شده و بررسی عیوب ایجاد شده در کابلها طی سالهای بعد از استفاده و تستهای مکرر و با زمانهای طولانی،در برخی کشورهای پیشرو در صنعت برق مانند امریکا و آلمان،مشخص شد که در پدیده ای بنام آبدرختی در این نوع عایقها طی چندپروسه تست با جریان مستقیم و با مدت زمانهای تا یک ساعت و سپس قرار گرفتن در ولتاژ شبکه،نقاط میکروسکوپی مولکولی آب در عایق ،دچار نفوذ الکترونی و انتشار و رشد شده و در مدت زمان نامشخصی تبدیل به عیب دایم و اتصال کوتاه میگردد.

‫مكانیسم انتشار درخت الكتریكی در كابل های با عایق XLPE‬‎

این پدیده که در تستهای با زمانهای بالا مثلا 30یا60دقیقه بیشتر میشود باعث کاسته شدن از عمر کابل و در نتیجه فکر ساخت دستگاههای تست با فرکانس پایین بنام اختصار VLF گردید.فرکانس در این دستگاه ها عموما در محدوده 0.1 هرتز بوده و با تغییر پلاریته جریان تزریقی از ایجاد و رشد پدیده آبدرختی جلوگیری میشود.(بگفته سازندگان)همچنین سطح ولتاژ مورد نیاز به تست نیز در مقایسه با ولتاژ DC مقداری کاهش میابد.بطوریکه بجای ولتاژ تست معمول حدود30کیلولت dc از ولتاژ حداکثر27کیلولتvlf استفاده میشود.شکل موج تولید شده نیز عموما مربعی است.

                                                                         شکل یک دستگاه vlf

نحوه تست کابل

بطور خلاصه

برای تست یک کابل فشار متوسط۲۰کیلوولت که تحت ولتاژ شبکه قرار داشته و 5سال از عمر آن میگذرد طبق جداول استاندارد موجود نیاز به یک حداقل27.5و حداکثر30کیلوولت(توصیه وزارت نیرو) و زمان حداکثر5دقیقه میباشد.برای کابلهای جدید الاحداث با توافق کارفرما یکی از موارد استاندارد انتخاب و انجام میگردد.(بعنوان مثال انجام تست با ولتاژ dc برابر 4*u0 و زمان 15دقیقه)

.برای شروع، ابتدا تست بی برقی و تخلیه شارژ خازنی احتمالی انجام میگردد.و کابل از تابلو یا کلید یا مصرف کننده جدا و ایزوله میگردد.در صورتی که کابل سه رشته در یک غلاف میباشد موقع تست هر فاز ، باید فازهای دیگر اتصال به زمین گردد. در کابلهای تک رشته نیز بهتر است این کار انجام شود تا از ایجاد شارژ خازنی در فازهای مجاور جلوگیری گردد.اتصالات ارت حفاظتی نصب و محیط تست از هر دو انتهای کابل ایمن شده و کابل خروجی ولتاژ بالای  دستگاه که در انتها عموما دارای گیره چنگکی یا سوسماری شکل است به هادی کابل مورد نظر که دارای رابطی مانند کابلشو میباشد وصل میگردد

                                                             شکل یک نوع دستگاه تست dc 

برای اعمال ولتاژ رعایت سرعت افزایش ولتاژ حدود کمتر از 3 کیلوولت در ثانیه لازم است.زمان تست هم با تایمر مناسب اندازه گیری میگردد .در کابلهای طولانی که دارای ظرفیت خازنی بالایی میباشند این مورد نیاز به صبر بیشتری دارد .

نتیجه برای یک کابل سالم رسیدن به حداکثر  ولتاژ تعیین شده و قرائت ولتمتر و اندازه گیری دقیق جریان آمپرمتر که در موارد سالم در رنج میکروآمپر قرار دارد میباشد.مقادیر مجاز جریان نشتی همانگونه که در مطالب قبلی ذکر شد به جزئیات و موارد مختلفی بستگی دارد و نباید از حد مجاز بالاتر برود .همچنین نوع حرکت عقربه میکروآمپرمتر نشانه های قابل تاملی به همراه دارد.

در ‌کابلهای با طول کوتاه مثلا زیر ۵۰۰متر عموما کابل با سرعت بیشتری شارژ شده و به مقدار مورد نظر میرسد و زمان دشارژ هم متناسب با شارژ است و هرچه طول کابل بیشتر شود و ظرفیت خازنی کابل افزایش یابد مدت بیشتری طول میکشد تا به ولتاژ تست لازم برسیم.در انتهای کار ظرفیت بالای خارنی کابل بسیار خطرناک بوده و باید با تاخیر مناسب و در ولتاژهای زیر ۱۰کیلوولت بوسیله کابل ارت متصل به یک وسیله عایق مانند پرچ(لوله ای از جنس فایبرگلس و محکم که قابلیت نصب تجهیزات مخصوص در انتهایش وجود دارد )به زمین متصل شده و دشارژ انجام میگردد که بسته به مقدار ظرفیت خازنی و ولتاژ،همراه صدای آرک خواهد بود.

بهتر است زمان تخلیه کامل طبق استانداردها حدود ۴برابر زمان شارژ در نظر گرفته شود )

تخلیه فازهای مجاور در صورت عدم اتصال به ارت ،انجام گردد.

مقادیر جریان نشتی بسته به طول کابل و عمر و شرایط رطوبت و آلودگی محیط متفاوت است.

در شرایط ایده آل مقدار حدودی  کمتر از ۲میکرو آمپربرای کابل ۲۰کیلولت با طول حدود ۱۰۰ متر و بدون نوسان ضربه ای ، در زمان ۵ دقیقه،سالم در نظر گرفته میشود.این مقدار طبق تجربه و اطلاعات شخصی بدست آمده است و ممکن است مقداری با استانداردها و توصیه های اسناد معتبر دیگر متفاوت باشد.

معمولا قبل و بعد از تست   های پات ،تست میگر مناسب انجام و مقادیر در چکلیست کابل ثبت میگردد.

لازم به تاکید است مقادیر ولتاژ و زمان و چگونگی تست میتواند به درخواست کارفرما تغییر نماید و طبق درخواست ایشان انجام گردد.