بنام خدا.
گام اول:تشخیص کابل سالم از معیوب
اولین اتفاق در شبکه برق تغذیه یک سیستم ساده،سوختن فیوز محافظ یا قطع کلید محافظ میباشد.
ایمنی
الکتریسته مرگ آور است تعدادي کمی از افراد بیش از یکبار شانس برق گرفتگی دارند
ارزش این را دارد که موارد اصولی مشروح زیر در مواقع محل یابی عیب موردتوجه قرار گیرد:
1-بدون اجراي مقدمات مورد نیاز انجام کار به هیچ وجه نباید اقدامی انجام شود و براي شروع
عملیات لازم است تا مدت زمانی پس از اجراي ترتیبات مقدماتی، صبر نمود.برای مثال در سازمانها و یا محلهایی که تعداد زیادی افراد فنی مشغول بکار هستند یا تعداد زیاد واحد یا کارگاه وجود دارد،و خصوصا مواردی که کابل با یک یا دوفاز برقدار و درحال استفاده بوده،بعد از بی برقی مقدماتی کار،امکان اینکه توسط یک شخص ثالث به اشتباه یا خودسر برقدار گردد و فرد عیب یابی کننده یا تعمیر کننده کابل دچار حادثه گردد وجود دارد و مقداری انتظار بعد از بی برقی در ابتدای کار باعث مشخص شدن احتمالی وجود مصرف کننده های نامشخص در طول مسیر کابل میگردد.
2- تاقبل از تست بی برقی و اتصال به زمین کردن یک سیستم برقی مانند کابلهای انتقال ، به هیچ وجه نبایستی آنرا لمس نمائیم … تا قبل از اجراي آزمایش هاي مورد نیاز هرگز نبایستی یک سیم را اتصال به زمین نمود . … لازم
است که قبل و بعد از اجراي آزمایش، تست مورد نیاز را با وسیله مربوطه (در فشار متوسط با
اپرومتر( یا فاز متر یا تسترفشار متوسط) ودر فشار ضعیف با فاز متر مناسب) انجام داد.
-3- بعد از اجراي آزمایش (حتی اگر تخلیه الکتریکی بطور اتوماتیک انجام می شود ) بایستی تمام
کابل ها و وسائل آزمایش را تخلیه الکتریکی نمائیم. تجربه نشان داده بهترین و قابل اعتماد ترین نوع تخلیه الکتریکی نوع دستی و قابل مشاهده با چشم میباشد.سیستمهایی که دارای سکسیونر یا وسایل ارت کردن برقی یا شارژی بوده و محل اتصال زمین سیستم با چشم بصورت مستقیم قابل مشاهده نیست قابل اطمینان نیستند.
موارد پیش بینی اشاره شده مذکور یک سري از اصول قطعی است و شامل تمام مقررات ایمنی برق
نمی باشد. در تمام مواقع بایستی مقررات و آئین نامه هاي ایمنی سازمان یا موارد پیشنهادي
کمپانی دقیقا اجرا گردد .بصورت سیستماتیک مراحل اصولی شروع کار را میتوان اینگونه تلقی نمود.
مراحل مختلف اجراي صحیح عملیات :
1-تشخیص
2-عیب یابی مقدماتی
3- تائید واجراي آزمایش مجدد
4- ثبت (نتایج)
5-گزارش (انجام کار)
بخش 1 : به چه چیز عیب می گوئیم.
1-1 عیب ناشی از اتصال فازها یا هادیهای کابل با هم با مقاومت ثابت یا متغییر
1-2 عیب اتصال زمین یعنی بین فاز و سیستم زمین
1-3 قطع یا پارگی(خط)یا فاز بریدگی در یک یا چند رشته
1-4 ورود نم ( رطوبت)که باعث یک مقاومت متغییر و گمراه کننده است
1-5 عیب موقتی یا زودگذرکه بیشتر در خطوط هوایی بدون روکش اتفاق می افتد و بین فازها یا بین فاز و درختان و غیره بوجود می ایدو در اثر جابجایی سیم ممکن است گاهی موقتا رفع گردد.
1-6 تخلیه جزئی ومختصر،بیشتر در عایق کابلهای از نوع xlpe اتفاق می افتدکه به مرور زمان باعث عیب دایم میگردد.
علل بوجود آورنده عیوب گوناگون است و در مقاله دیگر به آن اشاره میشود
در اینجا سریعتر و بصورت پله به پله به مراحل کار میپردازم
برای تشخیص عیوب شمرده شده از وسایل و ابزار های مختلفی میتوان استفاده کرد
یکی از این ابزار ها میگر میباشد. میگر وسیله ای است که با کمک منبع تغذیه داخلی و در رنج ولتاژهای مختلف بوسیله اتصال کابلهای ارتباطی آن با کابل مورد تست ،اقدام به اعمال ولتاژ مناسب میکند و با جاری شدن جریان، اندازه گیری مقدار مقاومت انجام میگردد.برای کابلهای تا سطح ولتاژ 400 تا 1000 ولت از میگر 500 و 1000 ولتی و برای کابلهای از 3300 تا سطح 11000 ولت میتوان از میگر2500و 5000 ولتی استفاده نمود.(مقادیر دقیق هر پله ولتاژی قابل استخراج از منابع استاندارد میباشد.)
مقادیر اندازه گیری شده بوسیله میگر برای کابلهای مختلف(جنس عایق و سطح ولتاژ) و در شرایط محیطی متفاوت(رطوبت و آلودگی) ،فرق دارد و عموما به عمر کابل و تعداد اتصالات مانند مفصل ، یعنی نقاط معیوب مرمت شده، و اتصالات انشعابی نیز بستگی دارد.اما مقادیر مینیمم برای کابلهای مختلف ذکر میگردد.مثلا برای کابل فشار ضعیف تا سطح ولتاژ نامی 600 ولت و طول حدود 100 متر و با عمر بالا که امکان وجود عیوب تعمیر شده و نفوذ رطوبت نیز وجود دارد مقادیر 100مگا اهم در منابعی قابل قبول ذکر شده ولی در تجربیات متعدد خودم گاها مقادیر حدود 1مگا اهم و یا حتی کمتر نیز بعنوان قابل قبول و قابل برقدار شدن حادث شده ولی ادعا یا تضمین کارکرد برای این کابل متصور نیست .
برای سطوح ولتاژی تا 400ولت ،پس از تست میگر در صورت مثبت بودن آزمایش ،میتوان مرحله برقدار شدن را با رعایت مراتب،انجام داد.
برای کابلهای ولتاژ بالاتر توصیه میشود پس از تست میگر ،از دستگاه های تست ولتاژ بالای پرتابل مستقیم یا متناوب یا دستگاه های جدیدتر vlf با رعایت سطح استاندارد مناسب تست کابل مورد نظر ،تست انجام شده و مقادیر نشتی جریان احتمالی ثبت گردد.
در کابلهای بدون شیلد فشار متوسط به پایین این آزمایش بترتیب بین تک تک فازها با هم و با سیستم زمین انجام میگردد.رشته کابل نول نیز مانند رشته های دیگر تست گردد.
مقدار ولتاژ تست و جریان نشتی مجاز بر حسب طول کابل در استانداردهای مختلف برای کابلها با عایقهای مختلف منتشر شده است.بعنوان مثال در مدارک استاندارد وزارت نیرو برای کابلهای فشار متوسط در حال بهره برداری با عمر ذکر شده ،در شبکه، مقدار ولتاژ تست با جریان مستقیم 2.5 برابر ولتاژ فازی کابل مورد نظر برای مدت زمان 5دقیقه ذکر شده است که این مقدار برای کابل 20کیلوولت برابر حدود28.86 یا بصورت رند شده 30کیلولت و برای یک بار انجام میشود.این مقدار در استانداردهای اروپا میتواند متفاوت باشد.
جریان نشتی به عواملی مهمی مانند طول کابل-عمر کابل و شرایط جوی مانند رطوبت و گردو غبار بستگی زیادی دارد.
در استانداردهای مختلف معتبر در شرایط ایده ال برای طول کابل های مختلف اعداد مشخصی ذکر شده که قابل جستجو است.به عنوان نمونه جدول راهنمای آزمایش کابل فشار متوسط 20 کیلولت یک شرکت معتبر نمایش داده میشود.(EEP company)
جدول ولتاژ تست مستقیم برای کابلهای قدرت شیلدار از ولتاژ نامی 5000ولت تا 46000ولت
در صورتی که جریان نشتی اندازه گیری شده در مقادیر مجاز بود کابل مورد نظر میتواند تحت ولتاژ کار شبکه قرار گیرد.
از نمونه دستگاههای تست dcنیز میتوان به دستگاه تستر 40 کیلوولت ایرانی شرکت معراج طرح یاران اشاره کرد.از دستگاه های دیگر به تستر های شرکت میگر انگلستان با مارک megger -دستگاههای قبلی شرکت seba یا hdw-زیمنس المان و دستگاه های مارک bicc و اخیرا دستگاههای تست ولتاژ بالای چینی و اوکراینی نیز اشاره کرد.
روش کار با این دستگاهها مشابه هم بوده و توسط فرد آموزش دیده و متخصص انجام میگردد.اکثر این دستگاهها شامل یک منبع تولید ولتاژ بالا بوسیله ترانسهای با فرکانس بالا و مدارات سویچینگ یا مدارات شامل چند برابر کننده های کسکدcascade میبشند و لوازم اندازه گیری ولت و آمپر دقیق لازمه مهم آنها هستند.تزریق ولتاژ و جریان از مقادیر نزدیک صفر تا حداکثری بوسیله ولوم های حساس و بصورت آهسته صورت میپذیرد.
ادامه دارد....
دیدگاه خود را بنویسید